Kolektory słoneczne budowane są według podobnej zasady działania. Powierzchnia absorbera odpowiada za pochłanianie promieniowania słonecznego. Dzięki temu wytwarzane jest ciepło, przekazywane następnie do czynnika grzewczego (glikolu) krążącego w instalacji solarnej.
Głównym elementem każdego kolektora słonecznego jest absorber, od którego w znacznej mierze zależy sprawność kolektora, ale także trwałość zachowania parametrów, gdyż absorber poddany jest trudnym warunkom pracy - niskim ujemnym i wysokim temperaturom roboczym. Jakość materiałów i technologia produkcji odgrywają tutaj decydujące znaczenie.
Płaskie kolektory słoneczne zbudowane są z takich głównych elementów, jak:
- Absorber- zbudowany najczęściej z miedzi i aluminium. Absorber pokrywany jest warstwą pochłaniającą promieniowanie słoneczne. Warstwa selektywna posiada cechę wysokiej absorpcji promieniowania słonecznego (rzędu 90÷95%) i jednocześnie niskiej emisji promieniowania podczerwonego (rzędu 5÷10%). Warstwa absorpcyjna może być wykonana na bazie tlenków tytanu i krzemu. Absorbery stosowane w kolektorach słonecznych oferowane są na rynku w 3-ech wariantach jako:
- miedź-miedź (blacha miedziana - rury miedziane): obecnie rzadko spotykane na rynku z uwagi na wysokie ceny materiałów
- aluminium-miedź (blacha aluminiowa - rury miedziane): standard rynkowy z uwagi na korzystną cenę zakupu i wysoką sprawność
- aluminium-aluminium (blacha aluminiowa - rury aluminiowe): rzadko spotykane na rynku, z uwagi na nową technologię w fazie rozwoju technicznego i zbierania doświadczeń eksploatacji
- Orurowanie - czyli układ przewodów odbierających z absorbera wytwarzane ciepło, może mieć formę równoległych rurek - tzw. układ harfowy, bądź też formę meandrową (wężownica). Układ harfowy stosowany jest w kolektorach słonecznych jako standardowe rozwiązanie zapewniające skuteczny odbiór ciepła z absorbera i jednocześnie niskie opory przepływu.
- Obudowa - chroni kolektor przed wpływem warunków zewnętrznych oraz stratami ciepła. Pełni bardzo odpowiedzialną rolę, gdyż od jej sztywności, szczelności i wytrzymałości mechanicznej, zależy i sprawność pracy (w zależności np. od zawilgocenia izolacji cieplnej) i trwałość kolektora. Obudowy w kolektorach słonecznych Hewalex wykonywane są z profili aluminiowych lakierowanych w kolorze popielato-brązowym. W kolektorach z absorberami harfowymi izolacja cieplna dna obudowy wykonywana jest z wełny mineralnej zwykle o grubości 50 mm. Dodatkowo ścianki boczne izolowane są także wełną mineralną. Zapewnia to niskie straty ciepła do otoczenia i wysoką sprawność pracy.
- Przykrycie szklane - zapewnia ochronę kolektora przed utratą ciepła oraz wpływem warunków zewnętrznych. Szyba stosowana w kolektorach słonecznych jest specjalnie przystosowana do obciążeń mechanicznych (zaleganie śniegu, wiatr), a także uderzeń (np. test odporności na gradobicie). Zapewniać musi także maksymalnie wysoką przepuszczalność promieniowania słonecznego (np. najwyższa klasa U1 - powyżej 90%) do wnętrza kolektora słonecznego, stąd posiada obniżoną zawartość tlenków żelaza. Szyby stosowane w kolektorach firmy Hewalex cechują się przepuszczalnością promieniowania zwykle ponad 91%. Dostępne są także szyby o jeszcze wyższych parametrach wykonywane z tzw. szkła AR antyrefleksyjnego o przepuszczalności bliskiej nawet 97%. Jednak koszt ich zastosowania, a także brak dłuższego doświadczenia w zachowaniu parametrów w długoletniej eksploatacji kolektora słonecznego, ogranicza obecnie szersze zastosowanie szkła antyrefleksyjnego.
Budowa kolektora słonecznego stanowi o jego wartości dla użytkownika, decydując o zachowaniu wysokich parametrów pracy przez cały okres jego eksploatacji. Potwierdzeniem jakości kolektora słonecznego jest jego zgodność z wymaganiami normy EN 12975, która przewiduje cykl testowy symulujący jego 20-letnią eksploatację. Od kilku lat na rynku europejskim funkcjonuje w tym zakresie certyfikat Solar Keymark nadawany kolektor słonecznym, które pomyślnie przeszły w niezależnym instytucie badawczym, przewidziane w normie EN 12975 testy.